استفاده از داروهای ضد آلرژی، کاهش مواجهه با گرده‌های گیاهان از طریق بستن پنجره‌ها و حفظ نظافت محیط زندگی، از جمله راهکارهای مؤثر در کنترل آلرژی‌های فصلی به شمار می‌روند.

آب‌ریزش بینی،خارش‌ و قرمزی چشم، عطسه‌های پشت سر هم و وحشتناک... بله، بهار آمده!

متخصصان آلرژی و ایمنی شناسی بالینی، دکتر فرانک آیدلمن و دکتر دِوون پرستون، توضیح می‌دهند که چه عواملی می‌تواند آلرژی‌های بهاری را تا این حد شدید کند و چگونه می‌توان عطسه، خس‌خس سینه، خارش و آبریزش بینی را کنترل کرد. 

چرا آلرژی‌های شما در بهار تشدید می‌شود؟

به‌طور معمول، این موضوع به گرده‌های گیاهان و نوسانات دما مربوط می‌شود.

در آب و هوای معتدل، معمولاً سه فصل گرده اصلی وجود دارد:

• • بهار: فصل گرده درختان
  • تابستان: فصل گرده چمن‌ها
  • پاییز: فصل گرده گیاهان هرز و کپک‌ها 

دکتر آیدلمن می‌گوید: «وقتی از آلرژی‌های بهاری صحبت می‌کنیم، منظور گرده درختان است.»

بنابراین، اگر آلرژی شما بیشتر در بهار شدت می‌گیرد، احتمالاً درختان مقصر هستند.

اما دکتر پرستون اشاره می‌کند که در مناطقی با چهار فصل مشخص، این فصل‌ها می‌توانند همپوشانی داشته باشند. این موضوع برای افرادی که به گرده درختان و چمن‌ها حساسیت دارند، مشکل‌ساز است. وقتی درختان در بهار شکوفه می‌دهند و چمن‌ها نیز رشد می‌کنند، علائم آلرژی شدیدتر می‌شود.

در بیشتر نقاط آمریکا، این دوره از حدود فوریه تا ژوئن است. اما در برخی مناطق، فصل گرده بسیار طولانی‌تر است. اگر در منطقه‌ای بدون زمستان‌های سرد و یخبندان زندگی می‌کنید، فصل آلرژی‌های بهاری می‌تواند بسیار طولانی‌تر از ماه‌های معمول بهار باشد.

بهار فصلی است که در آن دما ناپایدار می‌شود و همین نوسانات دمایی می‌تواند آلرژی‌های بهاری را تشدید کند.

دلیل این امر میتوان در توضیحات دکتر پرستون جستجو کرد: «در شرایطی که دمای هوا ثابت نیست، گرده افشانی متوقف و مجدداً آغاز می‌شود و در نتیجه آلرژن‌ها روی هم انباشته می‌شوند.»

علاوه بر این، هوای خشک به پخش آلرژن‌ها کمک می‌کند. بنابراین، در روزهای خشک و بادخیز، آلرژی‌های بهاری با شدت بیشتری بروز می‌کنند.

تغییر اقلیم نیز در این امر دخیل است. اگر احساس می‌کنید آلرژی‌های بهاری شما در سال‌های اخیر شدیدتر شده، اشتباه نمی‌کنید.

دکتر آیدلمن می‌گوید: «با تغییر اقلیم، گرده افشانی در بهار طی 10 تا 20 سال گذشته تشدید شده است. با گرم‌تر شدن فصول، شاهد افزایش میزان گرده، طولانی‌تر شدن و شدت یافتن فصل گرده افشانی و در نتیجه افزایش علائم آلرژی بهاری هستیم که این به نظر می‌رسد یک روند جهانی باشد.»

علائم آلرژی بهاری

برخی از شایع‌ترین علائم آلرژی بهاری عبارتند از:

• • گرفتگی بینی: شامل گرفتگی یا آبریزش بینی، درد سینوس‌ها و سردرد.
  • سرفه: و در افرادی که آسم آلرژیک دارند، همراه با سرفه، خس‌خس سینه یا تنگی نفس.
  • تحریک چشم‌ها: ممکن است قرمز، خارش‌دار، متورم یا آبریزش داشته باشند.
  • گلودرد: ترشحات پشت حلق می‌تواند باعث خشکی، خارش یا درد گلو شود و حتی بلعیدن را دردناک کند.
  • خارش: برخی از آلرژی‌های بهاری می‌توانند باعث درماتیت تماسی شوند که با بثورات خارش‌دار، تاول یا تورم همراه است. این امر بیشتر در افرادی که مستقیماً با آلرژن تماس دارند، شایع است.
  • خستگی و گیجی ذهنی: آلرژی‌های بهاری می‌توانند تمرکز را دشوار کنند و باعث خواب‌آلودگی شوند.

آلرژی‌های بهاری می‌توانند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارند.

دکتر آیدلمن اذعان می‌کند: « این علائم می‌توانند بسیار آزار دهنده باشند. چشمان شما خارش‌دار و متورم می‌شود، بینی شما گرفته است، زیاد عطسه می‌کنید و ریه‌های شما ممکن است تحریک شوند. و در موارد شدیدتر، این علائم می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. شما نمی‌توانید از رختخواب بیرون بیایید، نمی‌توانید بخوابید، نمی‌توانید روی کار خود تمرکز کنید - شدت این علائم در فردی به فرد دیگر متفاوت است.»

مدیریت آلرژی‌های بهاری

خبر خوب این است که داروهای ضد آلرژی و برخی تغییرات در روتین روزانه شما می‌تواند به جلوگیری از خراب شدن فصل بهار به خاطر آلرژی کمک کند.

دکتر آیدلمن و دکتر پرستون بهترین توصیه‌های خود را برای مدیریت آلرژی‌های بهاری به اشتراک می‌گذارند.

1. انتخاب داروهای مناسب برای آلرژی بهاری:

داروهای بدون نسخه آلرژی برای برخی افراد مفید و برای برخی دیگر ضروری هستند. اما بهترین دارو برای هر فرد متفاوت است و خوشبختانه گزینه‌های مختلفی وجود دارد:

• • • آنتی‌هیستامین‌ها: این داروها که به‌صورت روزانه مصرف می‌شوند، معمولاً برای علائم اولیه‌ی آلرژی بهاری مانند خارش، عطسه و آبریزش بینی توصیه می‌شوند.
    • اسپری‌های بینی حاوی کورتیکواستروئید: این اسپری‌ها برای گرفتگی بینی، چکه‌ی پشت بینی و فشار سینوس‌ها بهترین گزینه هستند، اما اثر فوری ندارند. استفاده از آن‌ها را چند هفته قبل از شروع فصل آلرژی آغاز کنید.
    • ضد احتقان‌ها (با احتیاط): داروهای ضد احتقان مانند سودافد (سودوافدرین) نیز می‌توانند مفید باشند، اما برای همه مناسب نیستند. دکتر آیدلمن توصیه می‌کنند: «استفاده‌ی مداوم از ضد احتقان‌ها را برای افراد بالای 40 سال و یا کسانی که مشکلات قلبی دارند، توصیه نمی‌کنم.»

اگر با استفاده از این داروها به تسکین کافی دست پیدا نمی‌کنید یا می‌خواهید وابستگی خود به دارو را کاهش دهید، بهتر است با پزشک خود در مورد تزریق‌های ضد آلرژی (ایمونوتراپی) صحبت کنید.

دکتر آیدلمن توضیح می‌دهد: «ایمونوتراپی آلرژی تنها درمانی است که پتانسیل درمان رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی ناشی از آلرژی) را دارد.»

2. پنجره‌ها را ببندید:

بله، نسیم بهاری می‌تواند حس خوبی داشته باشد، اما گرده‌ها را نیز به داخل می‌آورد. در طول فصل آلرژی بهاری، تا حد امکان پنجره‌های خانه و ماشین خود را بسته نگه دارید. هنگامی که در ماشین هستید، سیستم تهویه مطبوع را روی حالت گردش هوای داخلی تنظیم کنید.

۳. هوای خانه را تمیز نگه دارید:

برای سیستم تهویه مطبوع منزل خود از فیلترهایی با قابلیت کاهش آلرژی استفاده کنید و آن‌ها را طبق دستورالعمل روی بسته‌بندی تعویض کنید تا سیستم با بالاترین راندمان کار کند. این کار به میزان قابل توجهی در کاهش آلرژن‌های بهاری در منزل شما موثر خواهد بود.

استفاده از دستگاه تصفیه هوا نیز می‌تواند مفید باشد. دستگاه‌های تصفیه هوا برای همه افراد، نه فقط کسانی که از آلرژی بهاری رنج می‌برند، توصیه می‌شود. اگر فقط یک دستگاه دارید، آن را در اتاق خواب خود قرار دهید.

۴. نظافت بهاره انجام دهید:

مرتب کردن خانه همیشه حس خوبی ایجاد نمی‌کند، اما نظافت کامل می‌تواند به پاکسازی آلرژن‌ها کمک کند. به‌ویژه با فرا رسیدن بهار، تمیز نگه داشتن ملحفه‌ها بسیار مهم است. حتی ممکن است متوجه شوید که نظافت منزل، حال شما را نیز بهتر می‌کند.

۵. حیوانات خانگی خود را تمیز نگه دارید:

حدس بزنید گربه چه چیزی را به داخل آورده است؟ گرده! مقدار زیادی از آن.

اگر حیوان خانگی شما وقت زیادی را در فضای باز می‌گذراند، مو/پشم/پر/پولک‌های آن گرده، خاک و انواع دیگر مواد حساسیت‌زا را جمع می‌کند. نظافت منظم حیوان خانگی به کاهش این تجمع کمک می‌کند.

در فروشگاه‌های حیوانات خانگی، دستمال‌های مرطوبی وجود دارد که می‌توانید برای تمیز کردن آن‌ها پس از بازی در فضای باز استفاده کنید. این کار نه تنها به شما کمک می‌کند تا احساس بهتری داشته باشید، بلکه ممکن است به کاهش آلرژی‌های بهاری حیوان خانگی شما نیز کمک کند!

اگر می‌توانید، بهتر است تا حد امکان حیوانات خانگی خود را از اتاق خواب (و قطعاً از خارج از تخت خواب) دور نگه دارید.

۶. هنگام ورود به خانه دوش بگیرید:

فقط حیوان خانگی شما نیست که عوامل آلرژی‌زا را از بیرون به داخل خانه می‌آورد. دوش گرفتن روزانه به‌طور کلی توصیه می‌شود، اما در فصل آلرژی، تمیز نگه داشتن پوست اهمیت ویژه‌ای دارد.

البته، شستن آلودگی‌های روز تنها زمانی مفید است که بعد از دوش گرفتن لباس‌های تمیز بپوشید.

دکتر پرستون می‌گوید: «علائم آلرژی معمولاً تا زمانی که در معرض آلرژن‌ها هستید، ادامه دارد. بنابراین، با حذف عامل آلرژی‌زا، علائم شما شروع به بهبود می‌کنند.»

۷. اسپری‌های سالین و نتی‌پات (ظرف شستشوی بینی):

اگر به دنبال روش‌های بدون دارو برای درمان آلرژی هستید، استفاده از نتی‌پات، شستشوی بینی و اسپری‌های بینی حاوی محلول نمکی می‌تواند تسکین‌بخش باشد.

این روش‌ها با استفاده از آب نمک، حفره‌ی بینی را شستشو می‌دهند و از تجمع گرده و دیگر آلرژن‌های بهاری در سینوس‌ها جلوگیری می‌کنند.

۸. از درمان‌های اثبات‌نشده‌ی آلرژی بپرهیزید:

دکتر پرستون اشاره می‌کند که برخی درمان‌های طبیعی رایج برای آلرژی وجود دارد که مردم به آن‌ها قسم می‌خورند، مانند عسل خام یا چای گزنه.

اما اثربخشی این درمان‌ها ثابت نشده است و احتمالا بهترین راهکار اولیه برای مقابله با آلرژی‌های بهاری نیستند.

دکتر پرستون می‌پذیرد: «مطالعات زیادی روی این درمان‌ها انجام نشده است. من نمی‌توانم اثربخشی آن‌ها را تضمین کنم. اما سابقه‌ی استفاده از آن‌ها وجود دارد. برخی از درمان‌های طبیعی برای صدها، یا حتی هزاران سال وجود داشته‌اند و برخی افراد با استفاده از آن‌ها بهبود یافته‌اند. اما من نمی‌توانم از آن‌ها حمایت کنم زیرا شواهد کافی وجود ندارد.»

دکتر آیدلمن هشدار می‌دهد که در مورد درمان‌های گیاهی باید بسیار محتاط باشید: «افرادی که به گیاهان حساسیت دارند باید در مورد استفاده از درمان‌های گیاهی احتیاط کنند، زیرا ممکن است اوضاع را بدتر کنند.»

به عنوان مثال، افرادی که به گیاه آمبروزیا (Ragweed) حساسیت دارند، ممکن است به اکیناسه یا سرخارگل (Echinacea)، یک محرک ایمنی رایج، واکنش آلرژیک شدیدی نشان دهند. این گیاه دارویی از گل آفتاب‌پرست بنفش - که خویشاوند نزدیک آمبروزیا است - گرفته می‌شود.

با توجه به این مثال، دکتر آیدلمن می‌افزاید: «اینکه چیزی طبیعی است، به معنای بی‌خطر بودن آن نیست و به این معنی نیست که به آن حساسیت نخواهید داشت.»

۹. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید:

آلرژی‌های بهاری آنقدر شایع هستند که شاید تاکنون به فکر مراجعه به پزشک برای آن‌ها نیفتاده باشید.

اما لازم نیست این مشکل را تحمل کنید. دلایل زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد صحبت کردن با پزشک در مورد آبریزش بینی و علائم آلرژی بهاری شما ضروری است.

دکتر پرستون می‌گوید: «اگر دارو مصرف کرده‌اید و سبک زندگی خود را تغییر داده‌اید، اما هنوز مشکل دارید، انجام آزمایش برای تشخیص آلرژی و یافتن درمان‌های مؤثر، ایده‌ی خوبی است.»

او اضافه می‌کند: «علاوه بر این، اگر داروها کمکی نمی‌کنند، ممکن است شرایط دیگری وجود داشته باشد که علائم آن شبیه آلرژی است، اما آلرژی نیست و باید این موارد را بررسی و رد کرد.»